Wat zijn onze ambities?

Maatschappelijke betrokkenheid

Maatschappelijke betrokkenheid van burgers heeft gestalte gekregen in de vorm van burgerparticipatie. Tijdens Gorinchem in Dialoog 2014 bij de Rabobank is een aantal burgers met elkaar in gesprek geraakt over hoe mensen elkaar in de stad beter kunnen ontmoeten. In mentale zin denken we aan het leggen van contacten, aangaan van gesprekken, digitaal verbinden of scheppen van ontmoetingsplaatsen. Burgers die een netwerk vormen en/of met de overheid en bedrijfsleven een gesprek aangaan. In een fysieke vorm kunnen verbindingen tot stand komen door letterlijk met elkaar in contact te komen, belemmeringen op te heffen die ontmoetingen in de weg staan.

Bewegen kan letterlijk verbeteren door een vervoerswijze en vervoersmiddelen te bedenken voor degenen die anders door beperkingen niet in staat zijn om plaatsen te bereiken die voor anderen moeiteloos te bezoeken zijn.

Bewegen kan ook in figuurlijke zin verbeteringen teweeg brengen door met elkaar ideeën uit te wisselen, samenwerking aan te gaan en ieder de ruimte te geven een inbreng te hebben. Het scheppen van een ideeën platform kan een voorbeeld zijn voor anderen om ook hun idee in te brengen. Sommigen ideeën spreken figuurlijk aan, maar zijn letterlijk niet haalbaar of betaalbaar. Ze komen niet tot leven of kwijnen weg na een enthousiaste beginfase.

Het idee van verbinden kan op twee manieren worden uitgelegd:

• BliekenBus als vervoermiddel: fysiek personen tot elkaar brengen
• BliekenBus als ideeën platform: ideeën bij elkaar brengen

We hebben beiden manieren proberen op te pakken en in een samenhangende vorm te gieten. We noemen het de ‘BliekenBus’. Trefwoorden zijn daarbij samenhang – samenspel – ontmoeten – verbinden – toegankelijk maken.

BliekenBus als vervoermiddel

Een nadere verkenning zal duidelijkheid moeten geven over letterlijke uitwerking rond  doelgroepen, haalbaarheid, betaalbaarheid in de vorm van een goed businessplan. Het zal aan moeten haken bij bestaande behoeften rond bewonen, winkelen, recreatie, horeca en cultuur.

Ervaringen van andere steden kunnen we daarvoor goed gebruiken. Zo is er in Delft al een vergelijkbaar systeem: het TUKTUK project.

BliekenBus als ideeën platform

Het plan van een ‘BliekenBus’ als drager van ideeën kan in de praktijk zichtbaar worden als de draad waarmee een aantal Gorcumse parels aan elkaar worden geregen en waarin ieder een eigen inbreng in het idee terug kan zien. We koppelen kwaliteit aan bereikbaarheid, gastheerschap aan unieke waarden en bezienswaardigheden van Gorcum.

De ‘BliekenBus’ kan ondersteuning en invulling worden van het Masterplan Binnenstad, waarin samenhang en samenwerking tot uitdrukking komen.

We onderkennen daarbij verschillende niveaus: binnenstedelijk, stedelijk, regionaal en landelijk. Er zijn op verschillende thema’s kansen, variërend van openbaar vervoer en culturele routes tot aan innovatie, werkgelegenheid en onderwijs toe in bijvoorbeeld het gebruiken van elektrische voertuigen in de binnenstedelijke omgeving.

Wat is de BliekenBus?

De BliekenBus

Uit de gesprekken in vervolg op de dialoogtafel bij de Rabobank is een ParticipatieDialoog ontstaan. Daar werd het idee is geboren om een vervoerssysteem(-pje) in de binnenstad te realiseren, wat de leefbaarheid en bereikbaarheid verbetert. Dit idee noemen we voorlopig de ‘BliekenBus’. We willen aansluiten bij wat er in de stad gaande is en concreet bijdragen aan een dialoog tussen burgers, overheid en bedrijfsleven. Om de gedachten te bepalen valt te denken aan wat het ‘Witkar’ project is geweest dat in de zeventiger jaren in Amsterdam heeft bestaan. Het was toen technisch al haalbaar, maar was zijn tijd te ver vooruit en bedrijfsmatig onvoldoende doordacht. Dat mag ons dus niet overkomen.

Het idee van een ‘BliekenBus’ is niet nieuw: we denken aan openbaar, op afroep beschikbaar vervoer voor korte afstanden en –voorlopig- binnen een beperkt gebied -de Gorcumse binnenstad- en met bescheiden middelen –elektrische karretjes voor ca 4 tot 6 personen met bestuurder- voor specifieke doelgroepen, circulerend tussen vaste opstapplaatsen -zoals de Gorcumse parkeergelegenheden- met een eenvoudig betalingssysteem –een vervoerstegoed in de vorm van muntjes die bij de aangesloten winkeliers en bedrijven te verkrijgen (en te besteden) zijn- met wachtplaatsen onderweg –in de vorm van zitbankjes en rustplaatsen- en een klein service- en onderhoudscentrum annex garage.

Achtergrondoverwegingen

De bereikbaarheid van de Gorcumse binnenstad is al langer in discussie. Er zijn veranderingen gaande die invloed hebben op de bereikbaarheid en leefbaarheid van de binnenstad. Die ontwikkelingen hebben ook hun uitwerking op de bestemming en planvorming voor de binnenstad. Uit het bestemmingsplan Binnenstad en omgeving lezen we: het plan zich moet richten op bescherming van de kwaliteit van het beschermd stadsgezicht, de actualisatie van het ruimtelijk beleid en de planologische regelingen in het plangebied. Uitgangspunt is daarbij het verkleinen van kernwinkelgebied, om leegstand te voorkomen en een sterke binnenstad te behouden, de concentratie van horeca in de horecagebieden en het verruimen van gebruiksmogelijkheden in de gemengde gebieden rondom het kernwinkelgebied.

In de uitwerking van het bestemmingsplan zal de bereikbaarheid van de binnenstad en de verkeerscirculatie en parkeermogelijkheden nader worden uitgewerkt. In die uitwerking geeft de Gemeente nadrukkelijk ruimte voor nieuwe initiatieven vanuit de burgerij. Ons voorstel voor de ‘Bliekenbus’  is zo’n initiatief.

Planmatige aanpak

Elk initiatief kent en aantal fasen die zorgvuldig doorlopen moeten worden om tot resultaten te kunnen komen. Voor de ‘Bliekenbus’ zijn dat:

• Opstartfase: uitwerken van een idee naar een eerste plan van aanpak
• Vaststellen wat minimaal benodigd product is en wat hiervoor de minimaal benodigde activiteiten zijn;
• Peilen belangstelling voor deelname bij de overheid ivm noodzakelijk draagvlak
• Vaststellen van belangstellenden/belanghebbenden: bezoekers van de binnenstad (m.n. allereerst voor burgers met een mobiliteitsbeperking)
• Samenwerking met omringende wijken, woonkernen en gemeenten: bijeenbrengen van een kritisch massa als bestaansvoorwaarde
• Betrekken van dienstverleners en bedrijfsleven in de binnenstad (zoals winkeliers, restaurants, recreatie en cultuur)
• Verkennen van mogelijkheden voor technische uitvoering (milieuvriendelijk, duurzaam, bediening en onderhoud, energievoorziening (elektrische aandrijving), parkeren, halteren en routeren, rijtijden en ritschema’s
• Financieringsplan: eerste aanzet/aanleg, gebruikslasten, terugverdienmodel. Polsen van geldschieters (zoals Rabobank), leveren van fysieke middelen (karretjes, bestuurders, besturingssysteem), gebruik en onderhoudsfaciliteiten
• Doen van onderzoek naar kansen en kosten, proefopzetten en prototypes: inzet van studenten van hogescholen, beroepsonderwijs en vakopleidingen.

Een dergelijke aanpak verlangt van de initiatiefnemers dat ze bereid zijn met betrokkenen en beoogde samenwerkingspartners op te trekken en te komen tot een participatieproject dat kans van slagen heeft. Die betrokkenheid en bereidheid is er.

We hebben een aantal eerste –positief ontvangen- contacten gelegd met degenen die voor de ‘BliekenBus’ belangstelling zouden kunnen hebben. We hebben eerste kontakten gelegd met winkeliers uit de binnenstad en met betrokkenen uit de wereld van culturele en historische activiteiten. Daarnaast richten we ons op welzijnsorganisaties die voor specifieke doelgroepen met (mobiliteits-)beperkingen optreden. Tenslotte komen er organisaties in aanmerking die zich inzetten voor geïnteresseerden die op incidentele basis Gorinchem bezoeken, zoals toeristen en recreanten. Een en ander vereist nadere uitwerking in de vorm van verbreden van het draagvlak voor het initiatief, het opstellen van een Plan van Aanpak en het leggen van kontakten met het gemeentebestuur als de uiteindelijke pleitbezorger voor het initiatief.

Een Plan van Aanpak zou in ieder geval de volgende elementen moeten omvatten:

1. Een pamflet waarin doel en uitvoering wordt gecommuniceerd
2. Het opzetten van een stappenplan voor de uitwerking, met daarin aangegeven de doelgroepen, de middelen en de locaties voor gebruik (routes, haltering), hulpvoorzieningen (garage/onderhoud)
3. Een business case voor financiering en exploitatie
4. Communicatie en presentatie naar publiek, bestuur, bedrijfsleven
5. Afspraken op korte termijn voor een demonstratieproject op kleine schaal rond verwerven van karretjes, rittenplan, capaciteit, bemanning en frequentie
6. Studie naar knelpunten en witte vlekken in de verdere planontwikkeling
7. Realiseren van een kleinschalig –en eenmalig- demonstratieproject.

In de verdere uitwerking stellen we ons schematisch voor om de volgende onderwerpen en stappen uit te werken.

ParticipatieDialoog

De groep is ontstaan vanuit een Dialoogtafel bij de Rabobank die is verder gegaan onder de naam ParticipatieDialoog. De steeds verder uitdijende groep bestaat op dit moment (ieder op persoonlijke titel) uit:

• Jacqueline Bot – Heidemarie van Drunen – Paul  Rolling – John Stoop – Ans van Vugt met Ab Groothedde als dialoog begeleider
• Later zijn hierbij ook aangeschoven: Mauro Agnoli  – Walther Buijs – Wils van Dam – Bas ’t Hoen – Pim van Mourik – Marleen van Zwienen.

We hebben contacten met verschillende partijen die geïnteresseerd blijken te zijn in een verdere ontwikkeling van het initiatief.